მე არ მახსოვხარ დედა!

დედას ვუყვარვართ შვილები,
დედა არ გვახსოვს შვილებსა,
ამიტომ წუთისოფელი
სულ მუდამ გვაცოდვილებსა.
ხალხური

მე არ მახსოვხარ, დედა!
არც ჩემს ტყუპისცალებს, დაბადებიდან რამოდენიმე საათში ჩემთან ერთად დაობლებულ ანზორსა და ავთანდილს ახსოვხარ.
ჩვენს დაბადებას შენი 20 წლის სიცოცხლე შეეწირა... ერთი შენი სიცოცხლის ფასად 3 ახალი სიცოცხლე დაბადე...
გადმოცემით ვიცი, რომ იმ დროისათვის აჭრელებული პრესა 20 წლის გმირ დედას გიწოდებდა, 4 ბიჭის დედას.
მიშიკო მაშინ წელიწადნახევრის იყო, ჩვენ ერთი დღისანი...
მამამ სახელები ტყუპებს ისე შეგვირჩია, რომ საწყისი ასო-ბგერებიდან შენი სახელი, მანანა, მიგვეღო:
მან-უჩარი, ან-ზორი, ა-ვთანდილი...
ახლა, როცა ამ წერილს ვწერ, მე შენზე უფროსი ვარ (რატომღაც შევკრთი „შენობით“ მომართვაზე), თითქმის 24 წლის, შენ კი ისევ 20 წლის სტუდენტი...
შენი არსებობა ჩვენ გვიან გავიგეთ.
ნამდვილად არ ვიცი, რას ვფიქრობდი, როცა მამას ერთნაირ ტანისამოსში „გამოწკიპულები“ სასაფლაოზე დავყავდით.
ახლად წერა-კითხვა ნასწავლებმა, როცა საფლავის ქვაზე, შენს სურათთან, ჩვენი სახელების გასწვრივ „დაგტირით საყვარელო დედა“ ამოვიკითხეთ, ვერ გავითავისეთ, რომ ჩვენი დედა გარდაცვლილი იყო. ძნელი იყო ამის გათავისება და შეუძლებელიც იმ უდიდესი სითბოს ფონზე, რასაც ჩვენი მეორე დედა - მანანა შარაბიძე გვაძლევდა.
ვიცი, გაგებით მოეკიდები, როცა შეიტყობ, რომ მას ჩვენ „დედას, დედიკოს“ ვეძახით...
ალბათ, იმიტომ, რომ მისი უდიდესი შრომისა და სითბოს გამო ჩვენ უშენობა არ გვიგრძვნია. ეს მხოლოდ მაშინ გვახსენდებოდა, როცა შენს საფლავზე მოვდიოდით ან სკოლის კლუბში, ფილმ „სხვისი შვილების“ ჩვენებისას ერთი ამხანაგი უტაქტოდ შემეკითხებოდა:
- შენც ხომ გყავს დედინაცვალი?
ახლა, როცა საკუთარ თავთან მარტო დავრჩი, ჩემი ოჯახიდან, შენი განსასვენარიდან შორს, მივხვდი, რომ უბედნიერესი ქალი და დედა ხარ:
- იმიტომ, რომ ღვთის წყალობით შენი შვილები ჯანმრთელნი და საღ-სალამათნი არიან...
- და კიდევ, ისინი არ არიან „სხვისი შვილები“, მათ შენს მაგივრობას შენი მოსახელე, მეტად ღვთისნიერი ადამიანი უწევს.
და როცა ბედის წიგნში ჩაწერილ დროს იგი თქვენს ზეციურ საუფლოში გადმოსახლდება, გთხოვ კარგად მიიღე, სულიერ დად აღიქვი, ხელზე ეამბორე, მადლობა უთხარი, რომ მისი შვილებიც ვიყავით. ღამეებს ათენებდა ჩვენს აღზრდაში, გამთენიისხანამდე გვამეცადინებდა სათითაოდ, და მაშინ დაისვენებდა, როცა დარწმუნდებოდა, რომ წიგნი მაგიდაზე კი არა, უკვე ჩვენს თავში იდო.
გვიან მივხვდი, თუ რა ლამაზად შემოგიყვანა მამამ ჩვენს ცხოვრებაში. მას პატარები სასაფლაოზე დავყავდით, სასაფლაო კი სათამაშო ადგილად მიგვაჩნდა რატომღაც, უფროსები შესანდობარს სვამდნენ, ჩვენ ყურადღების გარეშე ვრჩებოდით და ყირამალას გადავდიოდით. აი, წამოსვლისას კი, მახსოვს მამის თხოვნით: „დედიკოს აკოცეთ“, საფლავის ცივ ქვაზე გამოხატულ ლამაზი ქალის სურათს ვეამბორებოდით გაუაზრებლად, სახლში ვბრუნდებოდით და გამზრდელ დედას „დედიკოს“ ძახილით ვეგებებოდით.
ერთხელაც, მამის გარდაცვალების შემდეგ ბაბუამ ჩვენი დაბადებისა და თქვენი სიყვარულის ისტორია რომ მოგვიყვა, გვეგონა, რომ ლამაზ ზღაპარს გვიამბობდა...
დაკრძალვის დღეს, სამშობიაროში ჩაწერილი ჩვენი, სამი ტყუპის ტირილის ხმა გაცილებდა, - მაშინ ყველაზე გააზრებულად, მედიტაციური ტკივილით, არათუ დაბადებისთვის ჩვეული ამოტირებით, ან შიმშილის ტირილით.
ყველაზე მგლოვიარე ჭირისუფლები ჩვენ ვიყავით შენთვის, დედა, ის ერთი დღის ბავშვები. ყველას ტკიოდა შენი დაკარგვა. ჩვენ შიმშილამდე გვტკიოდა დედის სიცივე, დედის სითბოარნახულ ჩვილებს.
მე ახლა მინდა დაგიტირო ისე, როგორც ეს მაშინ, მაგრამ არ გამომდის, - ის ტირილი ყველაზე გულწრფელი იყო, ყველაზე შინაარსიანი და გაუზრებლად აზრიანი. ეს გაწონასწორებული და ჭკუადამჯდარი ყმაწვილკაცის შორეული დაკარგვის გახსენებაა.
და მსურს მადლობა გითხრა იმ სიცოცხლისათვის, რომელიც წილად შენგან მერგო.